Merhabalar sevgili Osmanlıca okurları. Biliyorum Osmanlıca metin okumak için can atıyorsunuz. Hele de günümüz Türkçesine yakın metinler sizler tarafından çok isteniliyor. Pratik yapabileceğiniz sıradaki metnimiz Kur'a Neferi isimli şiir. Bu şiir Mehmet Emin Yurdakul'un Türk Sazı isimli eserinde yer almaktadır.
Türk Sazı, Mehmet Emin Yurdakul'un 1914 yılında yayımlanan şiir kitabıdır. Kitapta, milli ve manevi değerlere vurgu yapan, toplumun sorunlarına duyarlı, ulusçu ve halkçı bir şiir anlayışı görülür. Kitabın adı, Türk milletinin ruhunu yansıtan bir müzik aleti olan sazdan gelmektedir.
Kitapta yer alan şiirlerden biri de "Bayraktar" adlı eserdir. Bu şiir, Balkan Savaşı sırasında tifodan ölen bir askerin son sözlerini ve mezarını anlatır. Şiirde, askerin vatan sevgisi, fedakarlığı, yalnızlığı ve ölümü duygu yüklü bir dille aktarılır. Şiirin sonunda ise şair, askerin bayrakla süslenmiş mezarına bakarak onun kahramanlığını övmektedir.
Şiirin başında ve sonunda yer alan konuşmalar, şiire canlılık ve gerçeklik katmaktadır. Şiirin dili ise sade ve akıcıdır. Şair, kafiye ve vezin kurallarına uygun olarak yazmıştır. Şiirde, milli duyguların yanı sıra insani duygular da işlenmiştir.
Bu şiir, Mehmet Emin Yurdakul'un Türk Sazı kitabının en etkileyici ve en tanınmış eserlerinden biridir. Şairin milli şiirinin özelliklerini yansıtan bu şiir, Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir.
Nasıl böyle kara yüzle varacağız mahşere?
Bu yollarda ölenler de şehittirler, değil mi?
— Şehittirler…
— Toprakçığım demek burdan alınmış; Ne yapalım, dertli başa böyle kalem çalınmış;
Evvel Allah, sonra size ısmarlanın ninemi.
— Merak etme…
— Bayrağımı mezarıma dikiniz;
Bir de bana hakkınızı helâl edin, hepiniz!
— Helâl olsun…
— Aman fenâ oluyorum: Ah, ah, ah!…
— Hafiflersin, açılırsın; biraz oku, tövbe et;
Gel beraber getirelim kelime-i şahadet;
Haydi kardeş…
— Eşhedü en lâ ilahe illallah.
Evet odur… Taze, yalnız ve gölgesiz bir mezar;
Garip kabri olduğu bak, toprağından besbelli.
Ta kendisi, o tifodan ölmüş olan bayraktar;
İşte, işte, baş ucunda bayrakçığı dikili.
Ah, bu öksüz mezarcığa kim göz yaşı saçacak?
Herkes kendi ölüsüne ağlamaya koşmada.
Ah, bu garip yiğit için kim var ki el açacak?
Biçarenin kimi varsa yüce dağlar ardında!…
Şiirin İncelenmesi:
Mehmet Emin Yurdakul’un “Kur’a Neferi” adlı eseri, Türk edebiyatında milli duyguları ve vatanseverliği yücelten bir şiir olarak bilinir. Şiir, Osmanlı İmparatorluğu döneminde, savaşta ölen askerlerin fedakarlıklarını ve vatan için canlarını feda etmelerini konu alır. Şiirde, ölümün eşiğindeki bir askerin düşünceleri ve duyguları aktarılırken, aynı zamanda savaşın acımasız gerçekleri ve bireysel fedakarlıkların ulusal önemi vurgulanır
Şiirin başında, asker ömrünü boşa geçirdiğini ve mahşere nasıl gideceğini düşünerek pişmanlık duyar. Ardından, savaşta ölenlerin de şehit olduğunu hatırlatarak, bu düşünceden bir ölçüde teselli bulur. “Toprakçığım demek burdan alınmış” ifadesiyle, askerin mezarının toprağının, savaştığı topraklardan alındığına işaret edilir, bu da vatan toprağına olan bağlılığın bir göstergesidir.
Asker, bayrağının mezarına dikilmesini isteyerek, ölümünden sonra bile vatanseverliğinin simgesi olan bayrağa olan bağlılığını gösterir. “Eşhedü en lâ ilahe illallah” kelime-i şahadeti ile hayatının son anlarında imanını teyit eder ve bu dünyadan ayrılır.
Şiirin sonunda, askerin ölümünden sonra yalnız kalacağı ve onun için gözyaşı dökecek kimsenin olmayacağına dikkat çekilir. Bu, savaşın birey üzerindeki yıkıcı etkisini ve toplumun savaş kurbanlarına olan duyarsızlığını eleştirir.
Mehmet Emin Yurdakul, bu şiiriyle, vatan için canını feda eden askerlerin unutulmaması gerektiğini ve onların fedakarlıklarının her zaman hatırlanması gerektiğini vurgular. Şiir, aynı zamanda, savaşın acımasızlığına ve insan hayatının kıymetine dair güçlü bir mesaj taşır.
Başka Osmanılıca Metinlerde görüşmek dileğiyle yazılarıma lütfen yorum yapın.