Necip Fazıl Kısakürek, Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olarak, eserleriyle derin düşünceleri ve tasavvufi öğeleriyle ön plana çıkmıştır. Bu yazıda, şairin "Ben" adlı şiiri üzerine odaklanarak, içsel bir yolculuğa çıkacağız.
BEN
Ben, kimsesiz seyyahı, meçhuller caddesinin;
Ben, yankısından kaçan çocuk, kendi sesinin.
Ben, sırtında taşıyan işlenmedik günahı;
Allah’ın körebesi, cinlerin padişahı.
Ben, usanmaz bekçisi, yolcu inmez hanların;
Ben tükenmez ormanı, ısınmaz külhanların.
Ben, kutup yelkenlisi, buz tutmuş kayalarda;
Öksüzün altın bahtı, yıldızdan mahyalarda.
Ben, başı ağır gelmiş, boşlukta düşen fikir;
Benliğin dolabında, kör ve çilekeş beygir.
Ben, Allah diyenlerin boynunda vebal;
Ben, bugünküne mazi, yarınkine istikbal.
Ben, ben, ben; haritada deniz görmüş boğulmuş;
Dokuz köyün sahibi, dokuz köyden kovulmuş.
Hep ben, ayna ve hayal; hep ben, pervane ve mum;
Ölü ve Münker-Nekir; baş dönmesi, uçurum…
Necip Fazıl Kısakürek
İçsel Çatışma ve Tasavvuf: Necip Fazıl'ın "Ben" şiiri, şairin içsel çatışmalarını ve mutlak hakikati arama çabasını anlatan derin bir eserdir. Şiirde geçen imge ve çağrışımlar, şairin tasavvufi düşüncelerini yansıtır ve okuyucuyu düşündürmeye çağırır.
"Ben" İle Hesaplaşma: Şair, kendi "beni" ile hesaplaşma çabasını, içsel bir savaş olarak ifade eder. Mistik güçlerle eşyanın buluştuğu bu şiirde, şairin varoluş sırlarını çözme arzusu, Allah'a ulaşma çabasıyla birleşir.
Duygusal Derinlik ve Şiirin İşlevi: Metinde ifade edilen duygusal derinlik, Necip Fazıl'ın şiir anlayışını şekillendirir. Şiir, onun için sadece duygu ve düşüncelerin estetik bir biçimde ifade edildiği bir sanat değil, aynı zamanda Allah'ı arama işlevine sahip bir araçtır.
Alınyazısı ve Kader: Şairin alınyazısı tabakası, insan iradesinin ötesinde, ortak bir kaderin ifadesidir. Ölüm, Münker-Nekir, baş dönmesi, uçurum gibi imgelerle işlenen bu tabaka, insanların karşılaştığı ortak yazgıyı simgeler.
Ölümsüzlük Arayışı ve Tek'İn İzinde: Necip Fazıl, "Ben" şiiriyle ölümsüzlük arayışını ve Tek'in izindeki çabalarını dile getirir. Bu eser, şairin kendi iç dünyasındaki çatışmalarını ve mutlak hakikati arayışını anlamak isteyen okuyucular için bir kapı açar.
Şairin Karakteri ve Şiir Dili: Necip Fazıl'ın karakteri, eserlerinde önemli bir role sahiptir. Kendi benliğiyle çatışma halinde olan şair, özellikle "Ben" şiiriyle bu mücadelesini dile getirir. Şiir dili, şairin duygu ve düşüncelerini estetik bir biçimde ifade etmesini sağlar. Hece vezni ve özgün bir dil kullanımı, Necip Fazıl'ın şiirine özgü bir üslup oluşturur.
Duygusal Derinlik ve İmajlar: Şair, duygularını ifade etmek için seçtiği imajlarla okuyucuya derin bir deneyim sunar. Ayna-hayal, pervane-mum, baş dönmesi-uçurum gibi deyim aktarmaları, şiire etkileyici bir anlatım katar. Bu imajlar, şairin iç dünyasındaki çatışmaları zengin bir şekilde betimler.
Sanat ve Allah'a Ulaşma: Necip Fazıl, sanatı sadece estetik bir anlatım aracı olarak görmeyip, aynı zamanda Allah'ı aramanın bir yolu olarak değerlendirir. Sanatın, hakikati ve güzelliği arama çabasında bir araç olduğunu ifade eden şair, bu anlayışını "Ben" şiiri ve diğer eserlerinde sıkça vurgular.
Karakter ve İnsanlık İçin Kaygı: Şairin karakteri, sadece kişisel bir deneyimden öte, insanlık için bir kaygıyı da ifade eder. Necip Fazıl, eserlerinde insanların ortak yazgısını ve içsel çatışmalarını dile getirerek okuyucuya düşündürür. Şairin, insanlık adına duyduğu kaygı, eserlerini evrensel bir boyuta taşır.
Sonuç ve Düşündürdükleri: "Ben" şiiri, Necip Fazıl'ın içsel bir yolculuk, Allah arayışı ve ölümsüzlük arayışını anlattığı derin bir eserdir. Şairin duygu, düşünce, karakter ve sanat anlayışını içeren bu makale, okuyucuya şairin evrensel mesajını ve düşündürdüklerini sunmaya çalışmıştır.
Bu yazıda Hatice Altunkaya'nın Necip Fazıl Kısakürek’in “Ben” Şiirinin Ontolojik Tahlil Yöntemi ile Çözümlenmesi isimli makalesinden faydalandım Makaleyi okumak için DergiPark adresine gidebilirsiniz. Ayrıca hocanın başka yazılarını da buradan okuma imkanı bulabilirsiniz.