Sınav öncesinde son tekrarlar için hazırlamış olduğum kısa notları sizlerle paylaşmak istiyorum.
- W.Scott Çuvaşça ile Türkçe arasındaki ses denkliklerini ilk tespit eden kişidir.
- Altay dilleri arasında en çok konuşuru olan dil Türkçedir. Onu Japonca izler.
- Altayistik denilince ilk akla gelen isim Talat Tekin'dir. ahmet Dwmir ise ilk altayist olarak anılır.
- Max Müller dilin yansıma sözcüklerden oluştuğunu ileri süren bilim adamıdır.
- Papua Yeni Gine dil Cenneti olarak bilinir. 900'den fazla dil konuşulur. Öulyle ki bir dili konusabilen insan sadece sınırlı sayıda kişi ile iletişim kurabilir.
- J.H.Greenberg Avrasyatik teorisinin kurucusudur.
- H.F.Kıvergitsch Güneş-Dil teorisinin kurucusudur.
- beden dili kuramı dilin el kol hareketlerinden ortaya çıktığını savunur kuramın savunucusu Sir Richard Paget'tir.
- İngilizce Hint-Avrupa dillerinin Cermen kolunda yer alır.
- Eski Bulgarca, Çuvaş Türkçesinin tarihi temsilcisidir.
- "Lingua Franca" tabiri ana dilleri farklı olan kişilerin anlaşma dilidir. Örneğin bir türk ile çinlinin anlaşma dili ingilizce ise bunların lingua francası ingilizcedir.
- Çağatay Türkçesinin devamı Özbekçe ve Yeni Uygurca'dır.
- Karayimce 60-65 kişi tarafından konuşulan bir Kıpçak Lehçesidir.
- talat tekin Tuvaca ve Karagas dialektini adak gurubu icinde gösterir.
- Sarı Uygurların yazı dili yoktur. Alfabeleri yoktur.
- Yeni Uygurlar dışındaki Türkler, bir de Kazakistandaki Uugurlar haric kril alfabesi kullanırlar.
- Karaylar yahudi, Çuvaşlar ve Gagavuzlar hıristiyandır.
- Talat tekin tasnifinden soru gelecek bu tasnif iyi çalışılmalıdır.
- Yesünke taşı Moğolların en eski yazıtıdır.
- Wilhelm Schott ilk ses denkliklerini r/z olarak Çuvaşça ve Türkçe arasında tespit etmiştir.
- Strahlenberg, Sibirya bozkırlarında edindiği izlenim neticesinde tespit ettiği 32 dile "Tatar Dilleri" adını vermistir. Bu dilleri 6 gruba ayırmıştır.
- Altay Dillerinin gercek kurucusu G.J.Ramstedt'dir.
- Lir Türkçesi terimi Çuvaşça için kullanılmaktadır.
- Prof.Dr Talat Tekin'in yapmış olduğu Türk dilleri tasnif çalışmasında Türkiye Türkçesi "dağlı" grubunda yer alır.
- Kaşgarlı Mahmud'a göre Türk şivelerinin en zarifi ve en edebisi Hakaniye Türkçesi, en kolayı ise Oğuz Türkçesi'dir.
- Köktürk Abidelerinden bahsedeb ve ilhanlı tarihçisi olan Cüveyni'ye ait olan eser Tarih-i Cihangüşa'dır.
- Köktürkçe'de bulunmayan ünsüzler şunlardır: c, f, h, ğ, v, j
- Karahanlı Dönemine ait eserler sırasıyla: 1- kutadgu bilig 2- divânü lügati't türk 3- Atabetü'l hakayık 4- divân-ı hikmet
- Ali Şir Nevai'nin Edip Ahmet Yükneki hakkında bilgiler verdiği eseri Nesâimü'l Mehabbe'dir.
- Divan Edebiyatında ilk önemli mersiye sanatçısı Ahmedi'dir.
- Divan Edebiyatında hakkında en çok mersiye yazılan kişi Şehzade Mustafa'dır.
- Eski Anadolu Türkçesinin bilinen ilk önemli sanatçısı Sultan Veled'dir.
- Ahmedi, Türk Edebiyatında mersiye türünde eser yazan ilk sanatçıdır. Söz konusu mersiye Emir Süleyman Şah adına yazılmıştır.
- Divan Edebiyatında şarkı nazım biçimi ilk kez Naili Divanında yer almıştır.
- Orhun abidelerini ziyaret eden ilk cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'dir.
- Osman Fikri Sertkaya, MOTAP'ın (Moğolistan'daki Türk Anıtları Projesi) başında bulunan bilim adamıdır.
- Hoyti Tamir taşlara kazınarak değil boyanarak yazılmıştır.
- Türkça, Soğdça ve Çince olarak üç dilde yazılmış olan ve bu yönüyle tek örnek olan yazıt "karabalgasun" yazıtıdır.
- Uygur alfabesi Fatih Sultan Mehmet (II.Mehmet) tarafından diğer Asya ülkelerine ferman ve mektup yazımında kullanılmıştır.
- Anadolu'da en eski Türkçe şiir söylesen kişi Evhâüddin-i Kirmânî'dir.
- Mevlana'nın kullandığı mahlaslar: Hâmuş(sessiz, susmuş) Şems, Şems-i tebrizi, Şemsu'l-Hakk
- Anadolu sahasında yazılan Türkçe telif ilk tıp kitabı Edviye-i Müfrede'dir.
- Kastamonulu Şazi, maktel türünün edebiyatımızdaki ilk örneğini veren kişidir.
- Halilname, Hz.İbrahim'in mucizelerinden ve hayatından söz eden mesnevidir. Edebiyatımızdaki tek örneği olan, Abdülvasi Çelebi'nin meşhur mesnevisidir.
- Yavuz Sultan Selim'in seferlere tarihçileri ve şairleri yanında götürüp bunları esere taşımalarını istemesiyle Selimnâme türü ortaya çıkmıştır. Sücudi'nin selimnamesi önemlidir.
- Fuzulî'nin şikayetnamesi Bağdat defterdarı olan Celâlzade Mustafa Çelebi'ye gönderilmiştir.
Notlar eklenmeye devam edecek takip edin.