Zenginin züğürdün vasfın edeyim, Ruhsatî Taşlama

Taşlama nedir? Taşlamanın divan edebiyatında adı nedir? Halk edebiyatında eleştiri şiirine ne ad verilir? Bütün bu soruları başka yazıda cevaplayacağız ama şimdi kısaca eleştiri, taşlama, yergi kelimelerini tanımlayalım.

Taşlama: Eleştiri şiiridir. Hicviye ise divan edebiyatında taşlama diğer adıyla yergi şiirine denir.

Hicviye, Divan edebiyatındaki yerginin adıdır. Taşlama ise Halk edebiyatındaki yerginin adıdır.

Batı edebiyatında ise bu şiir türüne satirik şiir denirdi.

Satirik adı Fransızca satire’den dilimize girmiştir, Türkçesi ise yergidir.

Aşağıda Ruhsati’nin taşlamasını okuyabilirsiniz.

Zenginin züğürdün vasfın edeyim

Zenginin züğürdün vasfın edeyim
Züğürt nere varsa han da bulamaz
Zengine baklava börek çekilür
Züğürt arpa, darı, nan da bulamaz

Zenginin yoluna çıkarlar karşı
Aralıkta kalır züğürdün başı
Zenginler giyerler kutnu kumaşı
Züğürt bacağına don da bulamaz.

Zenginin yoluna olurlar türap
Züğürt nere varsa her işi harap
Zenginler giyerler kundura çorap
Züğürt ayağına gön de bulamaz.

Zenginin paytonu dağlardan aşar
Züğürt düz ovada yolundan şaşar
Zenginin helvası balınan pişer
Züğürt hellesine un da bulamaz.

Zenginin iki üç kat olur damı.
Gece şule vermez züğürdün mumu
Kızılırmak gibi zenginin demi
Züğürt damarında kan da bulamaz.

Zengin nere varsa ırahat olur
Züğürdün her işi kabahat olur
Zenginin kefeni dokuz kat olur
Züğürt gömleğine yan da bulamaz.

Ruhsat bu güftarı yazar bitirir
Züğürdün vasfını dile getirir.
Zengin zemheride terler oturur
Züğürt Ağustosta gün de bulamaz…

Ruhsati