Akkoyunlular
Akkoyunlular, 15. yüzyılda kurulmuş bir Türkmen devletidir. Horasan’dan Fırat Irmağı’na ve Kafkas DağlarTndan Umman Denizi’ne kadar uzanan topraklarda egemen olmuşlardır. Akkoyunlular Oğuzların Üçok kolunun Bayındır boyundan geliyordu. Türkmen boylarından oluşan Akkoyunlular. 14. yüzyılda Diyarbakır yöresini yurt edindiler ve devlet kurmadan önce de bölgede etkili oldular. 1340’tan sonra Tur Ali Bey’in önderliğinde Anadolu, Suriye ve Irak içlerine akınlar düzenlediler. Trabzon imparatorluğu topraklarını yağmaladılar. Trabzon imparatoru bu saldırılardan korunmak için kızını Tur Ali Bey’in oğlu Kutlu Bey’le evlendirdi. Akkoyunlu Devleti’nin kurucusu. Kutlu Bey’in küçük oğlu Kara Yülük Osman Bey’dir. 1398’de Kadı Burhaneddin’i yenerek öldüren Kara Yülük Osman Bey, daha sonra Memlûk sultanının hizmetine girdi. 140Q’de Timur’un Anadolu’ya girişine destek verdi ve bu hizmetine karşılık Malatya’yı, 1402’de Ankara Savaşı’ndaki desteğine karşılık da Diyarbakır bölgesini aldı. 1403’te de Diyarbakır’da hükümdarlığını ilan etti. Osman Bey 1435’te Karakoyunlular’a karşı savaşırken öldü. Kara Yülük Osman Bey’in ölümünden sonra, oğulları arasında iktidar kavgası başladı ve Akkoyunlu Devleti eski gücünü yitirdi. Kara Yülük Osman Bey’in torunu Uzun Haşan, 1453’te Diyarbakır’ı ele geçirerek iktidar kavgalarına son verdi. Akkoyunlu Devleti’ni, sınırları doğuda Horasan’dan batıda Fırat Irmağı’na, kuzeyde Kafkaslar’dan güneyde Umman Denizi’ne kadar uzanan bir imparatorluğa dönüştürdü. Karakoyunluları yenerek ortadan kaldırdı ve başkenti Diyarbakır’dan İran’daki Tebriz’e taşıdı. Sınırlarını genişletmesi ve bu denli güçlenmesi Uzun Hasan’ı Osmanlılar’la karşı karşıya getirdi. Akkoyunlular ile OsmanlIlar arasındaki çatışmalar, Fatih Sultan Mehmed’in Trabzon İmparatorluğu üzerine yaptığı sefer sırasında başladı. Uzun Haşan da Trabzon imparatorunun kızıyla evliydi ve Osmanlı ordusunu durdurmak için Trabzon’a kuvvet gönderdi. Gedik Ahmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu bu kuvvetlere yenildi. Fatih, 1461’de Trabzon’u aldıktafı sonra Akkoyunluların üzerine sefere çıktı. Uzun Haşan 1473’teki Otlukbeli Savaşı’nda Fatih karşısında ağır bir yenilgiye uğradı. Bu yenilgiden sonra topraklarındaki siyasal ve askeri gücünü büyük ölçüde yitirdi. Uzun Hasan’ın 1478’de ölmesinden sonra oğulları arasında başlayan taht kavgaları Akkoyunlu Devleti’ni iyice zayıflattı. Sonunda Akkoyunlu Devleti, Safevi hükümdarı Şah İsmail tarafından 1503’te ortadan kaldırıldı.
